HÖF.JRK HÉGÓMIVerðmætavitund okkar er misjöfn eins og gengur. Við, sem erum t.d. óþarflega hégómleg lendum oft í óþægindum vegna þess arna, m.a. sökum þess að við umvefjum okkur sjálf og aðstæður okkar óþarfa rykvef og pjatti, þannig að öðrum þykir nóg um. Hégiljuháttur er óheppilegur í samskiptum, af því hann gerir okkur m.a. óþarflega holl undir til­gangs­­snauð gildi.Þess vegna er ágætt að við hunsum pem­píuleg og prjállynd sjónarmið eftir föngum.Það er auð­vitað ekkert að því, að við höldum okkur til og leggjum járæna áherslu á að halda ytri og innri aðstæðum okkar sómasamlegum eftir atvikum. Aftur á móti er það beinlínis óviðeigandi og varhugavert fyrir manngildi okkar og sið­ferðis­þroska, að leggja alla orku okkar og hugsun í ein­hvers konar húmbuk og fordild, sem reynist oft eftir á séð inni­haldsrýr og barnaleg. Verst er þó, þegar hégilju­­hátturinn og tepruvitundin verða þess valdandi, að við eyðum um efni fram. Það er lítill ávinningur í því, að við högum daglegum athöfnum okkar þannig, að þær verði bæði inni­haldsrýrar og streituógnandi, vegna dynta og til­gerðar. Ef við erum það hégómleg og affekteruð, að við teljum okkur ekki getað komist af með það, sem við eigum og ráðum við að veita okkur, þá erum við augljóslega á valdi vandræða og váar.Slíkar kringumstæður valda okkur frekar von­brigðum og kvíða en vellíðan og sátt. Best er, að við séum þess minnug, að ef fáfengni-fíknin og tilgerðin ganga út í öfgar, þá eru þær ekki þess virði að þeim sé gaumur gefin. Þær eru engrar athygli verðar, ef þær skyggja á hamingju okkar og hagsæld.Það er einskis virði að við högum daglegum háttum okkar þannig, að vitundar­tildur og veraldar­pjatt séu það plássfrekir þættir í hugsun okkar og umbúnaði, að okkur líði illa, ef við getum ekki um­svifa­laust látið hvað sem við kjósum eftir okkur. Það er ákveðin kvöl og pína, að langa til að lifa öðruvísi en aðstæður okkar og efni leyfa. Ágætt er, að við reynum að forðast allt það sem vinnur á móti því að við séum heiðarleg og einlæg í fasi og framkomu. Við þurfum að venja okkur á að leggja jafn mikla áherslur á innri og ytri verðmætasköpun. Það er ekkert athugavert við það, að vera hóflega innstilltur inná pjatt og prjál, svo fremur sem það veikir ekki vitund okkar um mikilvægi þess, að það skiptir líka máli, að við eflum manngildi okkar á heflaðan og hagkænan hátt. Allur umfram hégómi og tilgerð, sem tengd eru hégilju­dríld og vitundarvanræsklu eru augljóslega óheppileg, sökum þess að þannig lífs­viðhorf ýta undir samskipta­árekstra og sálar­­­örbirgð.Við, sem unnum mannúð­legum og mildum sam­skiptum óskum að upp­ræta óþarfa rykvef og tepru­sjónarmið úr daglegu lífi okkar.Við kjósum frekar að gefa aukið líf nægjusemi og hógværð, en fordild og hégilju, enda veljum við af alvöru og afli að auka vegsemd okkar og velgengni yst sem innst.JRK +++
SJÁLFSTÆÐI höf jrkÞað skiptir okkur flest máli að finna til þess að við séum óháð og sjálfstæð gagnvart lífinu og tilverunni. Það er óneitanlega erfitt að vera háður og undirgefinn. Það er jafnframt óviðkunnanlegt að finna ekki til frelsis og tiltrúar á sjálfan sig, nema að bera alla hluti undir aðra. Eigið vald er mikilvægt, vegna þess, að við sem það höfum ræktað eigum betra með að vinna úr hugmyndum okkar og vilja til lífsins.Hitt er svo annað mál, að það er og verður alltaf til fólk sem kýs að stjórna öðrum og velur að ráðskast með þá sem í kringum þá eru. Best er, að hafna slíkri ráðsmennsku og ofríki og leggja fremur áherslu á að vinna að eigin dáðum, en að stjórnast af hvötum og vilja annarra. Við eigum ekki að venja okkur á þann ósið í samskiptum, að taka af öðrum ráðin og vanmeta sjálfstæðishæfni þeirra. Ágætt er, að við hvetjum hvert annað eins og við mögulega getum á leið okkar að auknu sjálfsvaldi, í stað þess að draga hvert úr öðru kjarkinn með óþarfa drottnunargirni og ofríki. Það hefur ekkert okkar gott af því, að komast upp með það að gera lítið úr vilja og viðhorfum annarra. Við eigum öll þann rétt, að fá að vera sjálfstæð og óháð,ef við ræktum þær skyldur sem lífið leggur á okkur af alúð og kostgæfni.Engin mannvera er svo merkileg, að hún eigi að komast upp með það að gera aðra mannveru óvirka með yfirgangi og ofríki. Okkur ber að virða tilverurétt hvers annars og þurfum að læra að átta okkur á því, að án okkar sjálfra verður í raun ekkert mikilvægt til okkur til handa.Þess vegna er áríðandi, að við séum sátt og stjórnum lífi okkar sjálf. Það er mikilvægt að við séum óháð og ástundum hvers kyns sjálfsdáðir sjálfum okkur og öðrum til framdráttar.Við, sem erum óháð og sterk í sjálfum okkur, eigum mun betra með að skilja tilgang og markmið lífsins,en þau okkar sem eru háð og undirgefin.Okkur þykir í raun fáránlegt að reyna að stjórna öðrum.Ágætt er,að við venjum okkur ekki á að gera þá sem í eðli sínu eru sjálfstæðir og upp­lits­djarfir háða okkur,ein­ungis til þess að fá aukin tækifæri til að ráðskast með þá. Við, sem unnum jafnræði og gagn­kvæmri virðingu í samskiptum kjósum, að vera til­litssöm og uppörvandi við aðra, en ekki ágeng og stjórn­söm.Lífið miðar m.a. að því að hvert og eitt okkar fái tækifæri til að byggja sig upp og þroskast á vitlægan og járænan hátt. Stjórnsemi er hvimleið og neilæg. Aftur á móti er mikil ávinningur í þeim samskiptasjónarmiðum, sem byggjast uppá velvilja og leiðsögn, sem hvorki er valda­fíkin eða drottnunargjörn.Gleðjum því hvert annað með upp­örvandi hvatningu þegar það á við og höfum hana jákæra og ör­láta.Þannig erum við að styrkja sjálf­stæðisforsendur hvers annars, sem er járænt og heilbrigt. Sjálf­­stæði skiptir okkur öll máli,því án þess eigum við of mikið undir viðhorfum og vilja annarra, sem er auðvitað rangt.JRK+
++
Höf jrk TOGSTREITAHvers kyns innri spenna getur verið óþægileg og sam­skiptafjötrandi. Við vitum það, sem finnum til innri togstreitu af og til, að okkur líður illa og óskum þess heit að losna undan átökunum og erfiðinu sem alltaf fylgir stórtækum og gustmiklum tilfinningum.Þrátt fyrir þessa staðreynd eru sum okkar óþarflega holl undir til­finningalega sviptivinda og huglægt öngþveiti.Við, sem þannig erum eigum erfitt með að komast hjá átökum og uppnámi. Þessum þáttum viðbragða okkar fylgja gjarnan deilur og árekstrar, sem valda okkur örðugleikum og leiða. Hvers kyns hafnanir skapa venjulega skilyrði á togstreitu og vanlíðan. Við fyllumst flest örvæntingu og streitu, ef við verðum fyrir þeirri bitru reynslu að á okkur er gengið ómaklega.'I kjölfar þannig áfalla finnum við oft fyrir öflugum og örðugum innri átökum. Vinnu- missir, brostnar til­finninga­forsendur, veikindi og slys eru t.d líklegir togstreituáhrifavaldar. Ákveðin mál geta þó verið yfir­stíganleg, ef hægt er að hugsa rökrétt og járænt um forsendur þess, að við finnum til innri ólgu. Það leysist þó ekkert sem skiptir máli, ef það tengist innra lífi okkar, nema með aðgát og til­slökunum. Það sem við getum ráðið við, ef við viljum og veljum það, eru hugsanir okkar og í kjölfarið þeirra at­hafnir okkar. Við þurfum ekki að vera neiræn og öfugsnúin og full óánægju og togstreitu.Við getum tamið hugsanir okkar og viðbrögð við því sem hendir okkar.Við getum hins vegar ekki ráðið því hvað nákvæmlega verður á vegi okkar, sökum þess að við erum ekki einráð í þessari ágætu veröld. Best er, þegar við erum streitufull og deilu­þyrst, að við reynum að gefa gaum að því í lífi okkar og tilveru, sem kann að vera mikilvægar en tímabundið víl og vondepurð. Ágætt er jafnframt, að við reynum að tala um allt sem okkur þykir neilægt og ósanngjarnt, frekar en að safna upp árekstra­forsendum og óánægju í sálartetrinu. Við, sem erum friðsöm og jákær eigum mun betra með að yfirstíga átök og vonbrigði, en þau okkar sem eru neikær og hefni­gjörn.Það skipti því máli, ef við verðum fyrir áföllum eða órétt­læti, að við reynum að finna leiðir til innri lausna, frekar en að hlaða upp innra með okkur vaxandi þunga og áhyggjum. Ekkert okkar kemst hjá því að upplifa það sem getur hitt okkur illa fyrir og breytt áætlunum okkar um tíma.Það þýðir þó alls ekki að við þurfum af þeim ástæðum að verða átakafýsin og deiluhverf. Tog­streita sem á upp­haf sitt í þannig viðhorfum er óréttmæt og óvitkæn. Ágætt er, að við temjum okkur að vera jásýn gagnvart því sem við tökumst á við.Best er, að við reynum að finna frið­sama lausn á því,sem er spennu­örvandi og jafn­vægis­ögrandi og veldur því innri víxlverkun.Við, sem veljum að vinna úr spennu og stríðandi ástandi, teljum það kost, að vilja ná því markmiði, að verða friðsöm og járæn í samskiptum.JRK
+++
SJÁLFSTÆÐI höf jrk
Það skiptir okkur flest máli að finna til þess að við séum óháð og sjálfstæð gagnvart lífinu og tilverunni. Það er óneitanlega erfitt að vera háður og undirgefinn. Það er jafnframt óviðkunnanlegt að finna ekki til frelsis og tiltrúar á sjálfan sig, nema að bera alla hluti undir aðra. Eigið vald er mikilvægt, vegna þess, að við sem það höfum ræktað eigum betra með að vinna úr hugmyndum okkar og vilja til lífsins.Hitt er svo annað mál, að það er og verður alltaf til fólk sem kýs að stjórna öðrum og velur að ráðskast með þá sem í kringum þá eru. Best er, að hafna slíkri ráðsmennsku og ofríki og leggja fremur áherslu á að vinna að eigin dáðum, en að stjórnast af hvötum og vilja annarra. Við eigum ekki að venja okkur á þann ósið í samskiptum, að taka af öðrum ráðin og vanmeta sjálfstæðishæfni þeirra. Ágætt er, að við hvetjum hvert annað eins og við mögulega getum á leið okkar að auknu sjálfsvaldi, í stað þess að draga hvert úr öðru kjarkinn með óþarfa drottnunargirni og ofríki. Það hefur ekkert okkar gott af því, að komast upp með það að gera lítið úr vilja og viðhorfum annarra. Við eigum öll þann rétt, að fá að vera sjálfstæð og óháð,ef við ræktum þær skyldur sem lífið leggur á okkur af alúð og kostgæfni.Engin mannvera er svo merkileg, að hún eigi að komast upp með það að gera aðra mannveru óvirka með yfirgangi og ofríki. Okkur ber að virða tilverurétt hvers annars og þurfum að læra að átta okkur á því, að án okkar sjálfra verður í raun ekkert mikilvægt til okkur til handa.Þess vegna er áríðandi, að við séum sátt og stjórnum lífi okkar sjálf. Það er mikilvægt að við séum óháð og ástundum hvers kyns sjálfsdáðir sjálfum okkur og öðrum til framdráttar.Við, sem erum óháð og sterk í sjálfum okkur, eigum mun betra með að skilja tilgang og markmið lífsins,en þau okkar sem eru háð og undirgefin.Okkur þykir í raun fáránlegt að reyna að stjórna öðrum.Ágætt er,að við venjum okkur ekki á að gera þá sem í eðli sínu eru sjálfstæðir og upp­lits­djarfir háða okkur,ein­ungis til þess að fá aukin tækifæri til að ráðskast með þá. Við, sem unnum jafnræði og gagn­kvæmri virðingu í samskiptum kjósum, að vera til­litssöm og uppörvandi við aðra, en ekki ágeng og stjórn­söm.Lífið miðar m.a. að því að hvert og eitt okkar fái tækifæri til að byggja sig upp og þroskast á vitlægan og járænan hátt. Stjórnsemi er hvimleið og neilæg. Aftur á móti er mikil ávinningur í þeim samskiptasjónarmiðum, sem byggjast uppá velvilja og leiðsögn, sem hvorki er valda­fíkin eða drottnunargjörn.Gleðjum því hvert annað með upp­örvandi hvatningu þegar það á við og höfum hana jákæra og ör­láta.Þannig erum við að styrkja sjálf­stæðisforsendur hvers annars, sem er járænt og heilbrigt. Sjálf­­stæði skiptir okkur öll máli,því án þess eigum við of mikið undir viðhorfum og vilja annarra, sem er auðvitað rangt.
JRK
+++
Höf jrk RÁÐDEILD
Eins og við vitum, erum við mismunandi útsjónarsöm og hygginn í fjármálum. Við leggjum jafnframt ólíkar mein­ingar í og áherslur á, hvað talist getur viturlegt, þegar kemur að hver kyns ráðdeild og sparnaði. Við, sem erum eyðslusöm og fyrir­hyggjutæp lendum iðulega í hremm­ingum og ógöngum sökum þess arna. Það skiptir vissulega máli fyrir okkur flest, að við séum meðvituð um mikilvægi bú­hyggju og sparnaðar í okkar daglega lífi. Við þurfum t.d. að vera fram­sýn og fyrir­hyggjusöm gagnvart þeim kröfum sem samfélagið gerir til okkar m.a. varðandi skatta og skyldur, ekkert síður en gagnvart heimili okkar og fjöl­skyldu. Ef við erum óvarkár í peningamálum og eyðum meiru en við öflum, hljótum við að standa frammi fyrir brost­inni og örvænt­ingarfullri lífsafkomu fyrr en síðar. Best er, að við eyðum ekki því, sem við höfum ekki ráð á og hyggilegast er að við miðum alla eyðslu við að­drátt og líklega afkomu. Ágætt er, að við neitum okkur frekar um hlutina, fremur en að sækjast eftir þeim, sér­stak­lega ef við eigum ekki fyrir þeim. Þetta er áríðandi að athuga í tilvikum sem snerta t.d. eyðslu í óþarfa hé­góma og pjatt. Áhyggjur sem eru til­komnar vegna þess að við erum fyrirhyggjulítil og óvar­kár í peningamálum eru óþægilegar og óttablandnar. Það er mjög erfitt fyrir okkur, að rækta hyggileg og réttlát samskipti, ef við erum bókstaf­lega hlaðin streitu og ótta.Ekki síst, ef það er vegna þess að við getum ekki staðið í skilum með þær skuld­bindingar sem við höfum komið okkur í.'Agætt er, að við íhugum og temjum okkur ráðdeild í peningamálum, þó ekki væri nema til þess að fyrirbyggja möguleg vanskil og vanlíðan.Þetta sjónarmið er gagn­legt og áríðandi fyrir þau okkar, sem kjósa að vera sómakær og heiðarleg í sam­skiptum.Við, sem höfum tilhneigingu til óvarkárni í peninga­málum verðum að átta okkur á því, að þannig hugs­andi völdum við þeim sem við bregðumst örvænt­ingu og basli. Við getum skapað ótrúleg vandræði með skorti á hagsýni og áreiðan­leika í sam­skiptum. Tillits­leysi gagn­vart þeim sem treysta á heiðar­leika okkar og fyrir­hyggju er óafsakanlegt.Við getum auð­veldlega stofnað til ófyrir­séðra vandræða, ef við látum eins og okkur komi ekki við hvernig við eyðum því sem við höfum á milli handanna. Það er sorglegt,ef við verðum til þess, ein­ungis vegna óábyggi­­legheita og ábyrgðar­leysis, að skapa glundroða og von­leysi. Allur að­dráttur og eyðsla sem er útsjónarsöm og ábyrg er af hinu góða. Ágætt er þó, að muna það, að það er ekki nauð­synlegt eyða því sem aflast um hæl. Temjum okkur því frekar spar­semi og búhyggindi,en eyðslusemi og óáreiðan­leika.Best er, að við örvum með okkur aukna ráð­deild og hagsýni, því það leiðir til góðs árangurs í leit okkar að ytra sem innra öryggi.Ef við erum séð og sniðug, ásamt því að vera vinnusöm og ábyrg farnast okkur vel.
JRK